[139]

SPRZĘGŁA KOŁNIERZOWE

Mechaniczne lub cierne sprzęgła można wzmocnić stosując produkty Loctite, które zapewnią im wyższą wytrzymałość i wydajność.

[140]

8.1 Sprzęgła kołnierzowe, wprowadzenie

Sprzęgło kołnierzowe jest złączem sztywnym, używanym do łączenia wałów obrotowych. Kształt i konfiguracja sprzęgła kołnierzowego może się zmieniać, ale zasada pozostaje taka sama.

Istnieją dwa sposoby przenoszenia mocy i momentu przez sprzęgła kołnierzowe.

  1. Mechaniczny, przy użyciu tulei, kołków, specjalnych systemów kłowych lub śrub pasowanych obciążonych na ścinanie.
  2. Cierny, polegający na docisku stykających się powierzchni kołnierzy. Docisk wywołuje siła napięcia wstępnego śrub.

Sprzęgła kołnierzowe używane są w całym przemyśle. Do typowych zastosowań należą wałki sprzęgłowe w systemach przenoszenia napędu, skrzynie biegów i samochodowe zespoły napędowe.


Ilustr. 87: Typowe sprzęgło kołnierzowe.

Sprzęgła cierne w zespołach napędowych są tańsze w produkcji i – jeśli elementy zostały prawidłowo dopasowane – tworzą niezawodne połączenie. Dlatego też są one najczęściej stosowane. Obciążalność takich konwencjonalnych sprzęgieł kołnierzowych jest funkcją siły docisku, tarcia pomiędzy częściami oraz wymiarów kołnierza.

Między kołnierze sprzęgła ciernego można nanieść kleje, co podniesie jego wydajność. Zastosowanie klejów już w fazie konstrukcji pozwoli na wykonanie lżejszych, mniejszych i tańszych sprzęgieł, ale można ich także użyć do już istniejących konstrukcji, aby zwiększyć ich obciążalność.

Najbardziej odpowiednie do tych zastosowań są anaerobowe kleje akrylowe. Zapewniają one połączenie sztywne i mogą bardzo zwiększyć wytrzymałość złącza na ścinanie (patrz Wprowadzenie, podrozdział 2.2.1).).

[141]

8.2 Tradycyjna konstrukcja sprzęgła

Dla nieklejonego śrubowego sprzęgła kołnierzowego zdolność przenoszenia momentu statycznego, zanim nastąpi poślizg, jest proporcjonalna do:

Przy tego typu sprzęgłach może dojść do uszkodzeń na skutek mikropoślizgów pomiędzy dwoma kołnierzami. Normalnie sprzęgła produkuje się w ten sposób, że śruby osadzane są z luzem
w otworach, aby nie były obciążane ścinaniem (o ile nie nastąpi poślizg).

Wytrzymałość sprzęgła do wystąpienia poślizgu jest mniejsza od wytrzymałości śrub na ścinanie. Jednak obciążenie tnące, działające na śruby po poślizgu, może spowodować obluzowanie śruby lub jej pęknięcie zmęczeniowe. W sytuacjach, gdzie połączenie jest poddawane zmianom kierunku obciążenia, poślizg kołnierzy może doprowadzić do szybszego uszkodzenia wskutek korozji ciernej.

Przy projektowaniu sprzęgieł kołnierzowych uwzględnia się na ogół wysoki współczynnik bezpieczeństwa, aby zapobiec przesunięciom kołnierzy.

Wymienione niżej zmiany konstrukcyjne mogą wpłynąć na zwiększenie zdolności sprzęgła kołnierzowego do przenoszenia momentu obrotowego:

  1. Zwiększenie wymiarów kołnierza.
  2. Może to pociągnąć za sobą:
  3. Zwiększenie liczby, rozmiaru i/lub klasy śrub, w celu zwiększenia siły docisku.
  4. Może to pociągnąć za sobą:
  5. Użycie śrub pasowanych dla lepszego przenoszenia momentu.
  6. Może to pociągnąć za sobą:
  7. Przedmontażowe zastosowanie kleju anaerobowego na kołnierze.
  8. Przyczyni się to do:

[142]


Ilustr. 88: Powiększenie wypełnionego złącza..

[wstecz] | [poczatek strony ] [dalej]