CZY WARTO KLEIĆ ?
CZY WARTO KLEIĆ?
Tak postawione – na tej stronie! - pytanie wydaje się z lekka prowokacyjne, ale… warto się nad tym zastanowić, bo jeśli mamy coś zrobić, powinniśmy mieć wewnętrzne przekonanie, że robić to warto. Zacznijmy od semantyki. Słowo „klej”, „kleić” nie ma szczęścia w naszym języku. Bo oto „coś się nie klei” (np. „rozmowa się nie klei”) - nie brzmi to sympatycznie; jakaś wstrętna potrawa dla dzieci to „kleik”, itd., itd. Klejenie to jakaś taka byle jak metoda scalania artefaktów. Co innego to – na przykład - „pospawać”. Już w samym słowie czuje się solidność połączenia. Co innego w języku angielskim – tam samo słowo „bonding” przywodzi na myśl arcy niezawodnego agenta 007.
Jednak już od kilkudziesięciu lat (tak, LOCTITE ma już prawie siedemdziesiąt lat i wcale nie myśli o emeryturze) montaż przy pomocy technologii klejenia przeżywa spektakularny rozkwit. Klejenie – czyli chemiczna metoda łączenia stanowi konkurencję dla metod tradycyjnych, czyli metody mechanicznej (wkręty, śruby, nity) oraz metody termicznej (spawanie, lutowanie). Spróbujmy znaleźć kilka cech połączenia klejowego, które mogą sprawić, że warto kleić:
Klejenie zapewnia :
1. Równy rozkład naprężeń,
2. Brak zmian strukturalnych,
3. Brak odkształceń części.
Na poniższym rysunku przedstawiamy typowy rozkład naprężeń w złączu (kolejno): termicznym, mechanicznym i chemicznym (klejowym)
[1] P. Grundmuller, S. Cowdrey, "WORLDWIDE DESIGN HANDBOOK", Europejski Zespół Loctite, Monachium (1998)
Oraz:
- umożliwia kombinacje różnorodnych materiałów – konstruktorzy mają swobodę w doborze materiałów o optymalnych własnościach,
- uszczelnianie złączy – kleje służą także jako uszczelnienie,
- izolację – można łączyć metale o różnych własnościach elektrochemicznych,
- zmniejszenie ilości elementów – nie potrzeba śrub, kołków, nitów, zacisków,
- poprawia wygląd.
Do tego warto dodać ekonomiczny aspekt technologii klejenia – umiejętne jej zastosowanie prawie zawsze się opłaca. Podkreślmy tu słowo umiejętne: wiedzy o klejeniu nie zdobędziemy w szkołach technicznych (ściśle: w większości szkół) – możemy ją zdobyć dzięki fachowości specjalistów reprezentujących producenta klejów.
No dobrze, owe plusy można jeszcze mnożyć, ale przecież muszą też być minusy… Podstawową wadą połączenia klejowego jest to, że spoina klejowa jest zwykle mniej odporna na wysokie temperatury niż klejony materiał, czasami ma mniejszą odporność chemiczną. Niektóre kleje wymagają zaostrzonej ostrożności (BHP), choć to dotyczy w znikomym stopniu klejów LOCTITE. Oprócz tego – choć to niekoniecznie jest wadą lub utrudnieniem – kleje wymuszają na użytkowniku przestrzegania czystości – brud jest wrogiem adhezji. A na pytanie CZY WATRO KLEIĆ odpowiedz sobie, Drogi Czytelniku, sam.
